Uyku Bozuklukları Merkezlerinin standardizasyonu hasta bakımını güvenceye almak, iyileştirmek, ülkemizde ve Avrupa’daki merkezlerle standardizasyonu sağlamak amacıyla Türk Uyku Tıbbı Derneği’nin de aktif katılımı ile Avrupa Uyku Araştırmaları Derneği tarafından uyku araştırma merkezlerinin olması gereken standart özellikleri tanımlanmıştır.
Uyku merkezlerinde olması gereken standart özellikler öncelikle personel ve fiziksel şartları içerir.
Uyku Bozuklukları Merkezlerinin olması gereken Standart özellikleri aşağıda tanımlanmıştır.
Personel, fiziksel şartlar, ekipman
Akredite Uyku Bozuklukları Merkezi Uluslararası Sınıflamada yeralan tüm uyku bozukluklarını teşhis edebilir düzeyde eğitimli personel ve ekipmanla donatılmış olmalıdır. Merkez tüm bu hastalıkları tedavi edebilmek zorunluluğunda değildir. Bu paragraf ile uyku bozukluklarının teşhisinin bir bütün olduğu, akredite bir merkezde bazı uyku hastalıklarının teşhis edilebilir olup, diğerlerinin teşhis edilemez olmasının kabul edilemeyeceği kastedilmektedir. Uyku bozuklukları merkezinde, sınırlı parametre ile teşhiste kullanılan ekipman bulunabilir. Ancak bu ekipman akreditasyon sırasında temel ekipman içinde gösterilemez ve bu aletlerin kullanıldığı odalar akredite merkezin kapasitesine dahil edilmezler.Sorumlu Hekim
Sorumlu hekim herhangi bir uzmanlık alanından olabilir. Ancak bu hekim uyku bozuklukları alanında eğitimini kanıtlayabilmelidir. Eğitim Sertifikası TUTD tarafından belirlenen kriterlere göre verilir. Sorumlu Hekim TUTD üyesi olmalıdır. Sorumlu Hekim birden fazla Uyku Bozuklukları Merkezinin aynı anda sorumlusu olamaz. Sorumlu Hekimin sürekli uyku bozuklukları merkezinde bulunması gerekmez, Ancak oluşabilecek acil durumları gözönünde bulundurarak ulaşılabilir şartlarda olması gereklidir.Teknik Elemanlar
Teknik elemanlar merkezde uyku kayıtlarını yapan elemanlar olup, aşağıdaki konularda bilgili ve eğitimli olmaları gereklidir.- Gece teşhis ve tedavi yöntemleri
- Polisomnografik ölçüm yöntemleri
- Gündüz yapılan işlemler
- Ambulatuar kayıt yöntemleri
Gece ortaya çıkacak problemleri düzeltebilmelidirler.
Acil durumları farkedip hekime bildirebilmelidirler.
Yukarıdaki işlevler tüm gece hasta başında olmalarını zorunlu kılar.
Gece teknisyeni 4 hastadan daha fazla hastadan sorumlu olamaz.
Gece teknisyenleri eğer noktürnal ventilasyon takibi veya titrasyonu yapılıyorsa 2 hastadan daha fazla noktürnal ventilasyon hastasından sorumlu olamazlar.
Teknisyenler uluslararası uyku bozuklukları sınıflamasında yer alan hastalıklar hakkında bilgili olmalı, eğer varsa ülkedeki bu alandaki sertifikaya sahip olmalıdırlar.
İdari Sekreter
Gündüzleri sürekli olarak merkezde 1 sekreter bulunmalıdır. Sekreter randevuları vermek, yönlendirmeleri yapmak, dosyaları düzenlemek için gerekli bilgiye sahip olmalıdır.Polisomnıografi Odaları
Her odada tek yatak olmalıdır.Odalara bağlı polisomnograflar teşhis ve tedavi için gerekli tüm parametreleri kaydedebilecek kapasitede olmalıdır.
Yatak odaları uyku bozukluklarının profesyonel olarak teşhisine ve tedavisine imkan verecek yeterlilikte olmalıdır.
Gündüz uykuluk hali de aynı odada incelenebilir olmalıdır.
Büyüklüğü lokal şartlara göre düzenlenebilir. Tercihen 12 m2 den küçük olmamalıdır.
Işık ve ses kontrolü olmalıdır.
Havalandırma olmalıdır.
Isı ayarlanabilir olmalıdır.
Oda gündüz testleri için karartılabilmelidir
Merkezde yeterli saniter şartlar bulunmalıdır.
Sürekli video monitorizasyonu sağlanmış olmalıdır.
Teknisyen ve hastanın karşılıklı iletişimine imkan verecek şekilde
iki yönlü komünikasyon sistemi olmalıdır.
Monitorizasyon odası
Gece personelinin rahat çalışmasına imkan verecek şekilde ayrı bir odada olmalıdır. Hasta başında polisomnograf önerilmez.Polisomnografi
Tüm gece uyku periyodu süresince, simültane olarak, nörofizyolojik, kardiyo-respiratuar ve diğer biyolojik sinyallerin kaydını ifade eder. Minimum PSG Montajı aşağıdaki parametreleri içermelidir.- 3 EEG
- 2 EOG
- 1 Çene EMG
- Horlama sinyali
- Vücut pozisyon sensörü
- Oro-nasal hava akımı
- Solunum eforlarının kaydı
- 2 tibialis (bacak) EMG
- EKG
- Oksijen satürasyon kaydı
- Video kaydı ve monitoriasyonu